به سوی پایداری در توسعه

در هفته گذشته و هفته جاری، روزهای 24 و 30 بهمن و نیز اول اسفند، دوره های آموزشی مفصلی در شرکت پتروشیمی زاگرس در منطقه عسلویه برای کارشناسان ارشد و نیز مدیران مربوطه داشتم. این دوره ها برای اولین بار در ایران ارائه می شدند و به آموزش گزارش دهی مسئولیت اجتماعی (پایداری) بر اساس استاندارد جدید موسسه GRI یعنی استاندارد GRI 2021 اختصاص داشتند. این استاندارد از اول ژانویه 2023 عملیاتی شده اند و یعنی حدود یک ماه بعد از عملیاتی و اجباری شدن آنها، این دوره را برگزار کردیم. گزارش دهی مسئولیت اجتماعی در شرکتهای ایرانی، هنوز نتوانسته ظرفیتهای بالقوه خود را فعال کند و در جهت کمک به رشد و اعتلای سازمانها در مسیر توسعه پایدار یاری برساند.

پایبندی جدی به استانداردهایی چون GRI کمک خواهد کرد که موضوع گزارش دهی ، از صرف «تولید گزارش» فراتر رفت و «طی کردن فرایند گزارش دهی» اهمیت بیشتری پیدا کند. این فرایند، به واسطه اقتضائاتی که دارد، چرخه های گفتگو و یادگیری قدرتمندی را در سازمان فعال می کند که لازمه رشد و اعتلای بینش و اقدامات سازمان در حوزه توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی خواهد بود. در مشاوره ها و همچنین دوره های آموزشی مرتبط، خیلی بر ضرورت سرمایه گذاری و تمرکز سازمانها بر طی کردن درست مسیر گزارش دهی تاکید می کنم.

با این حال، بسیاری از سازمانها در دام خود «گزارش» به عنوان یک هدف نهایی می افتند و اجازه نمی دهند که بسترهای لازم برای ایجاد حلقه های یادگیری در سازمان شکل بگیرد و نهایتا خودشان هم حس خوبی از نتیجه کار، جز تولید یک سری برشورهای شبه تبلیغاتی، پیدا نخواهند کرد. نکته قابل اعتنای دیگر در این زمینه، فقدان مشاوران کاربلد و مسلط به مبانی و مفاهیم و کارکردهای سیستمهای مدیریتی مسئولیت اجتماعی از جمله استانداردهای گزارش دهی نظیر GRI است. متاسفانه در سالیان گذشته همین دوره ها، توسط افرادی که خیلی سنخیتی با حوزه اجتماعی مدیریت نداشته اند و فهم درستی هم از مسیر استاندارد، برگزار شده است و حتما در آینده هم برگزار می شود. امیدوار هستم که با تقویت آگاهی مدیران شرکتها و نیز افزایش توانمندی مشاوران، اعتمادها به کارکردهای این استانداردها، بیش از پیش جلب شود.

ساحل زیبای بندر سیراف و مجتمع اقامتی شرکت پتروشیمی جم- صد افسوس که بوی مرتبط با آلایندگی ناشی از انتشار گاز فلر در هوای منطقه، اجازه بهره مندی مناسب ساکنان از این طبیعت و سواحل زیبا را نمی دهد

کتاب «حل مساله اجتماعی» که به همت جمعی از نویسندگان تالیف و توسط نشر «طرح نو» به بازار عرضه شده است، به دغدغه مندان اجتماعی، راه هایی برای کنش گری اجتماعی و حل مساله اجتماعی در فضای واقعی جامعه امروز ما معرفی می کند. نگارش فصل «مسئولیت اجتماعی شرکتها» از این کتاب، توسط  بنده و یکی از دوستان عزیزم، آقای مصطفی نوذری انجام شده است. مطالب این فصل، به نظرم تصویر مفید و مختصری از وضعیت مسئولیت اجتماعی شرکتها در ایران و مسائل آن و نیز فرصتها برای علاقه مندان جهت کمک به آن ارائه می کند. من حتما مطالعه کتاب را به علاقه مندان مسائل اجتماعی توصیه می کنم. منتهی متاسفانه قیمتگذاری کتاب (که از عهده ما خارج بود و در اختیار ناشر قرار گرفته بود)، تجربه ناخوشایندی را برای ما رقم زده که کمتر راغب به توصیه برای تهیه آن هستیم. بنده و سایر نویسندگان هیچ سهمی از عواید فروش کتاب نداریم و اگر می دانستیم که قرار است این چنین قیمت گذاری شود، در تنظیم قرارداد اولیه همکاری با موسسه رحمان(مدیر پروژه) طور دیگری عمل می کردیم که علاقه مندان بعدا با مشکل گرانی و تهیه کتاب روبرو نشوند. چندی پیش نامه اعتراضی به مدیر موسسه ارسال کردیم. به هر حال اگر دیدید که قیمت این کتاب به طرز عجیبی بالاست، فکر نکنید که ما راضی به آن بوده ایم یا نفعی از آن می بریم. یک ریال از عواید فروش کتاب نیز نصیب ما نویسندگان نمی شود و همه ما با دغدغه اجتماعی وارد تالیف این کتاب شدیم، اما متاسفانه ....

به هر حال امیدوار هستم که برای چاپهای بعدی بتوانیم وضعیت بهتری را شاهد باشیم. من همین امروز می توانستم این کتاب را با کمتر از نصف قیمت پشت جلد به بازار عرضه کنم ولی خب اختیار دست بنده نیست. به هر حال اگر توان مالی پرداخت 240 هزار تومان را دارید، مطالب این کتاب واقعا ارزشمند هستند. برای تهیه کتاب از لینک زیر می توانید اقدام کنید: کلیک کنید

 

 

 

امروز، آخرین کارهای مربوط به پروژه تدوین گزارش پایداری یک شرکت بزرگ پتروشیمی را به پایان رساندم و نتایج را تحویل طراح گرافیکی دادم که مراحل طراحی نیز به پایان برسد. این پروژه برای یکی از شرکت‌های بزرگ پتروشیمی مستقر در منطقه عسلویه انجام شد که قرار بود بر اساس استاندارد GRI، گزارش مسئولیت اجتماعی ایشان تدوین شود و از جهاتی تجربه بسیار ارزشمند و آموزنده‌ای بود.

ابتدا اینکه این اولین پروژه ای در 5 سال اخیر بود که من خودم به شکل مستقیم درگیر امضای قرارداد با کارفرما نشده بودم و در واقع یکی از موسسات پژوهشی دولتی، این پروژه را گرفته بود و بعد به من واگذار کرده بود. خب اتفاقی که این وسط افتاده بود، آن بود که کارفرمای اصلی اعتقاد چندانی به پروژه نداشت، موسسه پژوهشی واسط هم به خاطر ساختار دولتی غیرچابکی که داشت، پیچیدگی هایی بر رابطه مشاور(من) و کارفرما ایجاد کرده بود. از سوی دیگر، نکته مهم اینکه کارفرمای اصلی، نتوانسته بود یا نخواسته بود که همراهی خوبی از سمت مدیران درون سازمان خود برای انجام این پروژه جلب کند که این، سبب تاخیرهای زیادی در فرایند کار شد. و چه بسیار پروژه های مشاوره ای گران قیمتی که در سازمان‌های این چنینی تعریف می‌شود و به دلایل مشابه به نتیجه مطلوب نمی‌رسد

قبول این پروژه از سمت من، به واسطه این بود که فرصتی برای شناخت بافت موسسات دولتی درگیر در موضوع پژوهش و مشاوره مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و نیز کارفرما می‌داد. یافته‌های این پروژه برای من بار دیگر ضرورت تربیت کارشناسان و مشاوران مجرب برای این حوزه را بیش از پیش گوشزد می کند. متاسفانه موسسه دولتی واسط نیز به دلیل فهم ناکافی و نادرست، قرارداد غیرمتعارفی با کارفرما بسته بود که تعهدات زیادی وجود داشت که معلوم نبود چطور می تواند آن را انجام دهد.

نکته جالب دیگر اینکه کارفرما، با آنکه سالانه رقمی در حدود 3 میلیارد تومان صرف پروژه های مسئولیت اجتماعی می کند، اما هیچ کارشناس مسئول مستقیم در این حوزه ندارد و نیز مشاور مجربی در کنارش نیست. در صورتی که وجود چنین افرادی قطعا به بهره وری بیشتر این هزینه های صرف شده کمک می کرد.

مسائل گفته شده، مسائل رایجی در فضای کسب و کار هستند. من فکر می کنم افراد متخصص و دلسوز، به خوبی می توانند در حوزه مسئولیت اجتماعی شرکتها منشا اثر باشند و اعتماد سازمانها به مشاوران این حوزه را نیز برگردانند و آنها را مجاب کنند که برای ارتقای وضعیت خود، از خدمات مشاوره و کارشناسی اختصاصی در این حوزه بهره ببرند.

پی نوشت:

یک نکته جانبی تاسف آور اینکه در قسمتی از کار از مدیران و کارشناسان واحدها خواسته بودیم که مطالبی راجع به برخی فعالیت‌های واحدهای خود بنویسند و ارائه کنند. بیش از 90 درصد افراد، از نوشتن یک متن فارسی روان و بدون ایراد فاحش دستور زبانی یا املایی، عاجز بودند. این یک فاجعه برای زبان فارسی است.

در ایام عید نوروز، مدرسه توسعه پایدار، تعدادی وبینار آموزشی عام المنفعه و ویژه دوران قرنطینه کرونایی برگزار کرد. من هم ارائه یکی از این وبینارها را بر عهده داشتم که به آشنایی با گزارش دهی مسئولیت اجتماعی شرکت ها یا گزارش دهی پایداری، اختصاص داشت. در این وبینار، که بحث های خوبی هم در انتهای آن و در بخش پرسش و پاسخ در گرفت، سعی کردم کلیات مفهوم گزارش دهی پایداری، وضعیت داخلی، روندهای بین المللی و دلایلی که شرکت ها به آن می پردازند را به مخاطبان معرفی کنم.

این اولین تجربه برگزاری وبینار آموزشی برای من بود که به اجبار دوران قرنطینه کرونا، به آن روی آوردم. در حقیقت قبل از این خیلی حس خوبی نسبت به اثربخشی وبینارها نداشتم؛ اما تجربه این وبینار بد نبود و فکر می کنم دوران کرونا، دیدگاه ما را نسبت به بسیاری از این ابزارهای دنیای مجازی، تغییر دهد. یکی از نکات هیجان انگیز داستان هم، حضور جمع متنوعی از افراد از 20 شهر مختلف کشور بود که پیش از این و در دوران سمینارهای حضوری، فرصت آن به سختی فراهم می شد.

+فیلم این وبینار، که برای افراد غایب، کاملا قابل استفاده است و دید خوبی به شما در حوزه گزارش دهی پایداری ارائه می کند، برای خرید در وبسایت مدرسه توسعه پایدار قرار داده شده است: اینجا را کلیک کنید.

یکی از حوزه‌هایی که من در آن به طور تخصصی کار می کنم و در ایران نیز برای آن، مشاور خوب، خیلی کم داریم، بحث گزارش دهی مسئولیت اجتماعی شرکت ها یا آن چیزی است که در ادبیات به آن گزارش پایداری یا Sustainability Report می گویند. 

گزارش دهی مسئولیت اجتماعی در ایران، هنوز قدم های آغازین خود را طی می کند و به نوعی در دوران جنینی است. ما هم از نظر کیفیت و هم از کمیت گزارش هایمان، وضعیت خوبی در دنیا و حتی در مقایسه با کشورهای مشابه منطقه نداریم.

از این ها که گذر کنیم، یک مشکل بزرگ در این حوزه هم برداشت های نادرست از استانداردها و روش های بین المللی گزارش دهی است. استاندارد GRI که اختصاصا برای گزارش دهی مسئولیت اجتماعی شرکت ها تدوین شده است، در ایران، دچار چند سوء برداشت است و متاسفانه در نبود مراجع دانشی کافی، و در جولان مشاوران مدیریت بی رقیب، اصلاح هم نمی شود.

یکی از این سوء برداشت ها، بزرگنمایی ها در مورد اهمیت GRI است. متاسفانه برخی مشاوران آنچنان این چارچوب راهنما را بزرگ و پیچیده و بدور از کاستی جلوه می دهند که بعضا شرکت ها را ضمن پیروی چشم و گوش بسته از آن، گرفتار هزینه های عجیب و غریب مشاوره ای خود نیز برای انطباق با GRI می کنند.

مشکل دوم این است که همین مشاوران مدعی GRI، حتی اصول اولیه GRI را نیز بلد نیستند. در واقع راهنمای چند صد صفحه ای GRI گویی در حوصله برخی از بزرگواران این حوزه نمی گنجد و لذا با یک برداشت سطحی از آن، پا به عرصه مشاوره گزارش دهی بر اساس استاندارد GRI گذاشته اند و متاسفانه ماحصل کار این شده که اغلب گزارش های ایرانی که مدعی انطباق با GRI هستند، از نظر مبنایی، اساسا سنخیتی با GRI ندارند و حتی جداول انطباق انتهای گزارشهایشان هم سراسر اشکال و ایراد است. و البته در جهل شرکت های کارفرما، این اشتباهات مشاورانِ کم سواد، رو نمی شود و این چرخه معیوب ادامه پیدا می کند. بانک بزرگی را می شناسم که هر سال گزارش می دهد، هر سال مدعی انطباق با GRI می شود و هر سال هم اشتباه می کند که فکر می کند با GRI منطبق هست!

شرکتی به من مراجعه کرد که می خواهیم گزارش مان را که کلی هزینه برایش کرده ایم، ترجمه کنیم و برویم گواهی تائیدیه از GRI هم بگیریم، و من در همان نگاه اول متوجه شدم که این گزارش منطبق بر GRI نیست و با ارسال برای گرفتن تائیدات لازم، برگشت خواهد خورد و چون شاکله گزارش هم مشکل دارد، قابل اصلاح نیست و باید گزارشی با رویکرد جدیدی نوشت.

متاسفانه «عدم مسئولیت پذیری فردی» گریبان برخی مشاوران حوزه «مسئولیت پذیری شرکت ها» را گرفته است. 

در مدرسه توسعه پایدار، به دنبال ایده هایی هستیم که کمی این فضای پر از جهل را شفاف تر کنیم و تشخیص سره از ناسره را برای کارفرمایان راحت تر. تا ببینیم خدا چه می خواهد.

امروز در شرکت ایران خودرو، یک کارگاه آموزشی داشتم راجع به «موضوعات اساسی مسئولیت اجتماعی». این کارگاه بخشی از پروژه مشاوره ای من برای ایران خودرو جهت تدوین گزارش مسئولیت اجتماعی امسال شان است. یکی از اتفاقات خوبی که توانستیم در مذاکره با مدیریت مسئولیت اجتماعی ایران خودرو در موردش به جمع بندی برسیم، گنجاندن «موضوعات اساسی مسئولیت اجتماعی» در گزارش امسال ایران خودرو است. در واقع بعد از دو دوره گزارش دهی که به نوعی آغاز راه برای ایران خودرو بود، حالا وقت آن بود که یک سطح، کار را ارتقا داد و به این بحث پرداخت. بحثی که قطعا می تواند برای برنامه های مسئولیت اجتماعی ایران خودرو، دستاوردهای مثبتی داشته باشد و یک گام رو به جلوست.

روز گذشته به همراه شرکت کنندگان در مدرسه پاییزه توسعه پایدار، بازدیدی از شرکت مپنا بویلر و اقدامات آن در حوزه مسئولیت اجتماعی داشتیم. شرکت مپنا بویلر امسال اولین گزارش پایداری خود را منتشر کرده است که به نسبت گزارشهای ایرانی، از کیفیت خوبی هم برخوردار است.

شرکت «مهندسی و ساخت بویلر و تجهیزات مپنا»، یکی از  زیرمجموعه های گروه «مپنا» و از مهمترین شرکت های تولیدی کشور است که به طور ویژه در زمینه تجهیزات نیروگاهی فعالیت می کند و ضمن اینکه به پروژه های بین المللی هم ورود پیدا کرده است، در سالهای اخیر به صنعت آب نیز وارد شده است.

این شرکت فعالیت های نظام مند خود در حوزه مسئولیت اجتماعی را از سال 1393 شروع کرده و در سال جاری برای نخستین بار گزارش پایداری خود را منتشر کرده است که به بررسی پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی فعالیت های این شرکت بر ذی نفعان خود و چگونگی مدیریت آنها می پردازد. این گزارش مطابق با استاندارد جدید موسسه GRI تنظیم شده است که برای مطالعه آن می توانید از این لینک زیر در وبسایت شرکت اقدام کنید. 

البته این گزارش علی رغم نکات مثبت گفته شده، نقاط قابل بهبودی هم دارد که با مشاور مسئولیت اجتماعی این شرکت و کارشناس مسئولیت اجتماعی آن، برخی شان را در میان گذاشتم.

ضمن تشکر از شرکت مپنا بویلر و کارشناس مسئول حوزه مسئولیت اجتماعی آن، خانم سید علیخانی، باید بگویم احساس می کنم که خدا را شکر مدرسه توسعه پایدار کم کم دارد به یک پختگی می رسد و چنین رویدادهای مکملی می تواند اثربخشی یادگیری آن را تقویت کند.

روز گذشته در سومین کنگره بین المللی تغذیه که البته پانزدهمین کنگره ملی تغذیه نیز بود، در پنل «صنایع غذایی و تغذیه پایدار» یک سخنرانی داشتم. کنگره بین المللی تغذیه، یکی از بزرگترین و جدی ترین اجتماعات علمی است که من در این سالیان در بین اصحاب دانشگاهی دیده ام و تعلق خاطر زیادی به آن نیز در بین محققان و اساتید این حوزه وجود دارد. موضوع ارائه من، «ضرورت ارتقای جایگاه گزارش دهی پایداری در صنایع غذایی ایران» بود. صنایع غذایی در ایران، در رده «بی تفاوتی» نسبت به فعالیت نظام‌مند در حوزه CSR به سر می برند و برای نمونه هیچ گزارش مسئولیت اجتماعی نیز تاکنون منتشر نکرده اند. در این سخنرانی سعی کردم ضمن تشریح وضعیت موجود، راه کارهایی نیز برای بهبود این وضعیت پیشنهاد دهم.

برای اطلاع علاقه مندان، چکیده این سخنرانی را که در نشریه کنگره نیز منتشر شده است، اینجا قرار می دهم:

"بنگاه‌های اقتصادی، یکی از بازیگران مهم عرصه توسعه پایدار هستند. با بالارفتن دغدغه‌ها راجع به مسائل اجتماعی و محیط زیستی و تقاضای روزافزون ذی نفعان و نیز دولت‌ها، بنگاه‌ها مجبورند که تحت این فشارها نسبت به کاهش پیامدهای محیط زیستی و نیز افزایش سهم‌شان در جامعه با توجه به توسعه پایدار و اتخاذ استراتژی‌های پایداری مناسب اقدام کنند. انتشار گزارش‌های مسئولیت اجتماعی یا گزارش های پایداری یکی از روندهای روبه رشد در بخش خصوصی در پاسخ به انتظارات جامعه در جهت نقش آفرینی بنگاه ها در توسعه پایدار است. این گزارش ها به بیان شاخص های عملکردی و رویکردهای مدیریتی بنگاه ها در قبال پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی فعالیت های خود می پردازند. در حالیکه آمارهای جهانی و منطقه ای حکایت از استقبال گسترده و رو به رشد صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی به گزارش دهی پایداری دارد، با این حال، تنها 4 درصد از 100 بنگاه برتر ایرانی در سال 96 اقدام به انتشار گزارش پایداری کرده اند که سهم صنایع غذایی در این بین، صفر بوده است. این انفعال و شکاف بزرگ در حالی است که صنایع غذایی یکی از بسترسازان مهم تحقق تغذیه پایدار در جامعه هستند. گزارش پایداری از طریق تقویت گفتگو بین ذی نفعان و سازمان، جلب توجه سازمان به موضوعات اساسی پایداری خود، ایجاد انگیزه در میان کارکنان، و بهبود سیستم های اطلاعاتی درون سازمانی می تواند به ارتقای شاخص‌های عملکردی صنایع غذایی در حوزه پایداری منجر شود. این ارائه با نگاهی به وضعیت گزارش دهی پایداری در میان شرکت های برتر بین المللی صنایع غذایی و مقایسه آن با شرکت های ایرانی، به بررسی نقش 1-سیاستگذاری مناسب دولتی 2-مطالبه فعالانه بخش مردم نهاد و 3-آموزش توسعه پایدار برای مدیران و نیز کنشگران اجتماعی، در بهبود وضعیت صنایع غذایی ایران در حوزه گزارش دهی پایداری پرداخته است و پیشنهاداتی در این زمینه ارائه می کند."

هفته گذشته پانزدهمین کنفرانس بین المللی مدیریت در بخش پژوهشی برگزار شد و من و دوست خوبم آقای اسماعیلی، مقاله مشترکی در این کنفرانس داشتیم. عنوان مقاله، «تحلیل وضعیت گزارش دهی پایداری در 100 شرکت برتر ایرانی و مقایسه با روندهای جهانی و منطقه ای» بود.

این مقاله اولین مقاله در این حوزه است که در کشور منتشر می شود. علی‌رغم روندهای روبه رشد در فضای بین‌الملل، تصویر مشخصی از وضعیت و چگونگی پرداختن به گزارش‌دهی پایداری در میان بنگاه‌های ایرانی در دست نیست و ما در این مقاله با هدف پر کردن این شکاف تحقیقاتی، ابتدا با نگاهی به ادبیات موضوع مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها و گزارش‌دهی مسئولیت اجتماعی، روندهای بین‌المللی و منطقه‌ای در این زمینه داشتیم و سپس 100 شرکت برتر ایرانی در سال 1396 طبق فهرست سازمان مدیریت صنعتی را، از جهت کمیت و کیفیت پرداختن به گزارش‌دهی مسئولیت اجتماعی با روش پیمایشی توصیفی، مورد مطالعه قرار دادیم. در بخش یافته‌ها، برای نخستین بار، تصویری از جایگاه گزارش‌دهی پایداری در میان بنگاه‌های برتر ایرانی ارائه کردیم و در بخش تحلیل، این جایگاه با روندهای منطقه‌ای و بین‌المللی از نظر کمیت و کیفیت مقایسه شد.

یافته‌های کار ما نشان می‌داد که گزارش‌دهی پایداری در ایران در مرحله جنینی قرار دارد. از نظر کمیت انتشار گزارش، تنها 5 درصد از بنگاه‌های برتر ایرانی طی 4 سال گذشته، اقدام به انتشار گزارش مسئولیت اجتماعی کرده‌اند(که اگر فقط به سال 96 نگاه کنیم این درصد به 4 کاهش پیدا می کند!) که این نسبت نه تنها در مقایسه با روندهای جهانی-میانگین 75 درصد در کل دنیا- بلکه در مقایسه با روندهای منطقه‌ای نیز، بسیار پایین است و می‌توان گفت ایران در بین کشورهای با وضعیت اجتماعی-اقتصادی کم و بیش مشابه، یکی از پایین‌ترین نرخ‌های انتشار گزارش پایداری را در اختیار دارد و این موضوع، یک شکاف جدی میان وضعیت کنونی فضای کسب و کار کشور و روندهای منطقه‌ای و جهانی را نشان می‌دهد. یافته دیگر ما این بود که وضعیت کیفی گزارش‌های منتشر شده توسط 5 بنگاه نیز هنوز نتوانسته آن‌چنان که لازم است با عرف‌ها، استانداردها و چارچوب‌های شناخته شده بین‌المللی سازگار گردد. 

این مقاله به زودی در پایگاه Civilica منتشر می شود و البته جای تاسف است که در قسمت ارائه شفاهی کنفرانس قرار داده نشد. این ناراحتی، نه فقط به خاطر ناب بودن و کیفیت بالایی که این پژوهش داشت؛ بلکه به خاطر اینکه اغلب مقالات قرارداده شده در بخش ارائه شفاهی-قسمت مسئولیت اجتماعی سازمانها و توسعه پایدار، بسیار سطحی بودند و این گمان را مطرح می کرد که مستقل از کیفیت مقاله، هدف این بوده که افراد خاصی حتما ارائه داشته باشند. شاید اگر از پیش این را می دانستیم که قرار نیست به صورت شفاهی ارائه شود، آن را برای یکی از کنفرانس های خارج از کشور ارسال می کردیم.

چندی پیش یکی از شرکت های سایز کوچک و متوسط (SME) از طریق یکی از همکاران قبلی در سازمان مدیریت صنعتی، درخواست خدمات مشاوره جهت انتشار گزارش پایداری داشتند و ایشان بنده را معرفی کرده بودند.

در جلسه ای که با مدیر شرکت داشتیم برایم بسیار جالب بود که یک شرکت کوچک در ایران تصمیم به انتشار گزارش پایداری گرفته است. انتشار گزارش پایداری یا گزارش مسئولیت اجتماعی برای شرکت های بزرگ ایرانی مسبوق به سابقه است، اما اگر این مجموعه در هدف خود مصمم بماند، شاید اولین نمونه ایرانی از انتشار sustainability report در شرکت های کوچک باشد. نکته جالب دیگری که در این رابطه متوجه شدم انگیزه آنها بود. این شرکت قصد داشت هم در شبکه مراودات و همکاری های بین المللی خود و هم در فرایند پذیرش در بورس تهران، خود را یک مجموعه حرفه ای و قابل اعتماد نشان دهد و مدیریت شرکت به خوبی فهمیده بود که در دنیای امروز، عملکرد مثبت  در حوزه مسئولیت اجتماعی و توسعه پایدار، از نشانه های حرفه ای گری برای یک کسب و کار موفق است.

البته ذکر این نکته ضروری است که در این مسیر نباید به گزارش پایداری به شکل فقط یک ابزار برای تحقق هدف اقتصادی نگاه کرد و همانطور که من در صحبتهایم به مدیریت شرکت تاکید کردم، حداقل در فعالیت های مشاوره ای که من قبول می کنم، داشتن این اطمینان که مجموعه، «واقعا» به دنبال اثرگذاری اجتماعی مثبت (و نه صرفا حرکت نمایشی) است، یک موضوع لازم است و در غیر اینصورت، وارد این فعالیت مشترک نخواهم شد.

امید است که نگاه های اصیل اجتماعی، بیش از پیش در فضای کسب و کار کشور، نهادینه شود.