به سوی پایداری در توسعه

روز گذشته در «جمعه نامه» دنیای اقتصاد، یادداشت کوتاهی داشتم راجع به کمپین زیباسازی شهر که توسط امام جمعه شهر بیله سوار اجرا شده است. شهر بیله سوار در استان اردبیل یکی از شهرهای نواحی مرزی کشور است که به علت قرار گرفتن در مسیر ترانزیتی، به عنوان دروازه ورودی شمال کشور محسوب می شود. با این حال، وضعیت توسعه یافتگی شهر مطلوب نیست و از مشکلات زیادی رنج می برد. چند وقت پیش امام جمعه جدید این شهر، آقای جدایی در اقدامی نوآورانه کمپینی را راه اندازی کرد که هدف آن پای کار آمدن شهروندان برای کمک به زیباسازی مناظر شهری بوده است. نکته جالب این کمپین این است که خود ایشان شخصا بیل به دست گرفته و با حضور در اماکن عمومی، اقدام به کمک در زمینه مرمت و بهسازی فضای شهری نموده است. این جریان ظرف مدت کوتاهی توانسته توجهات عمومی را جلب کند و به کمپینی فراگیر تبدیل شود.

روزنامه دنیای اقتصاد از من خواسته بودند که یادداشتی درباره این اقدام و ارتباط آن با نوآوری اجتماعی و کارآفرینی اجتماعی بنویسم. دعوت می کنم ضمن دیدن این یادداشت از سایت روزنامه دنیای اقتصاد، مصاحبه با آقای جدایی را نیز بخوانید:

لینک مطلب در روزنامه دنیای اقتصاد

دیروز عصر، شبکه 3 سیما بالاخره مستندی را که گروه مستندساز صدا و سیما از کارهای ما در توسعه پایدار منطقه ای گلباف استان کرمان تهیه کرده بود، پخش کرد. این برنامه 30 دقیقه ای، روایتی است از مدل فعالیت ما در گلباف که البته در تابستان 1396 ساخته شده است و کارهای انجام گرفته از ان موقع تا کنون را پوشش نمی دهد. نکته دیگر راجع به این مستند تلویزیونی این است که روایت و داستان آن، متعلق به تیم تهیه کننده است و مستقل از ما تهیه شده است و اگر ما طراح بودیم، به شیوه دیگری روایت این مستند را می نوشتیم.

علی ای حال، کار تیم مستند ساز به سرپرستی آقای مهدی فارسی برای ساختن یک روایت از مدل فعالیت ما و استخراج یک خروجی عامه فهم و غیرپیچیده برای مخاطبان تلویزیونی، کار راحتی نبوده است و می توان خروجی را قابل قبول و بسیار خوب ارزیابی کرد که برای ما هم ایجاد انگیزه زیادی کرده است. چند نفر هم که آن را دیده اند، به نظر می رسد ارتباط خوبی با محتوا توانسته اند برقرار کنند و نیز فهم خوبی نسبت به کارهای ما در توسعه منطقه ای گلباف پیدا کنند.

از شما هم دعوت می کنم این مستند را در سایت «تله وبیون» ببینید که در آن من هم حضور دارم و سعی کرده ام رویکردمان در پژوهشکده به فعالیت های اجتماعی-اقتصادی با هدف محرومیت زدایی را تاحدودی بیان کنم.

لینک سایت تله وبیون: http://www.telewebion.com/episode/1912469

لینک ویدئو کم حجم تر در سایت آپارات: https://www.aparat.com/v/FUuhr

هفته جاری، بالاخره کتابی که با کمک تعدادی از همکاران در پژوهشکده سیاستگذاری ترجمه کرده بودیم، به زیر چاپ رفت. «بانک های اجتماعی و آینده تامین مالی پایدار» عنوان کتابی است که دو نفر از محققان به نام حوزه بانکداری اجتماعی تالیف کرده اند و یکی از کتابهای مرجع این حوزه در دنیا به حساب می آید. کتاب، برای کسانی که به حوزه تامین مالی پایدار و رویکردهای اجتماعی در بانکداری علاقه مندی دارند، بسیار راهگشاست و می تواند آنها را به طور اجمالی با تحولات این حوزه در دنیا آشنا کند. اشاره به مثالهای گسترده از بانک های اجتماعی در نقاط مختلف دنیا با مدل های متنوع، از ویژگی های کتاب است.

این اولین کتاب در حوزه بانکهای اجتماعی در ایران است که ترجمه می شود. بانکهای اجتماعی، مفهومی است که در نتیجه انتظار از بانکها جهت نقش آفرینی در توسعه پایدار، در حال گسترش در دنیاست و امیدواریم که در ایران نیز موج آن منجر به تغییرات مثبت در سیستم مشکل دار بانکی کشور شود. انتشارات رسا، ناشر این کتاب است و می توانید آن را از طریق وبسایت ناشر به نشانی rasabooks.ir تهیه کنید.

آیا سازمان های ایرانی در حوزه CSR و مسئولیت اجتماعی سازمانها بایستی دنباله رو مسیر غرب باشند؟

آیا CSR مفهومی کاملا جدید و غریبه برای سازمان های ایرانی است؟

آیا نمونه های موفق عملکرد اجتماعی سازمان های ایرانی در آن حدی هستند که بتوانند برای سایر هم نوعان خود الگو و سرمشق باشند؟

برای پاسخ به سوالات مهم و کلیدی، ما ابتدا باید نگاهی تاریخی به روند توجه به مسئولیت اجتماعی در فضای کسب و کار در کشورمان داشته باشیم. واقعیت این است که اگر چه مفهوم مسئولیت اجتماعی سازمانی (CSR) به شکل مدرن آن، مفهومی نسبتا جدید در کشورمان است، اما ریشه های تاریخی زیاد و در عین حال قابل توجهی از پرداختن به اجزای این مفهوم در فضای کسب و کار و اقتصاد محلی در کشورمان وجود داشته است که نباید در تحلیل هایمان نادیده بگیریم.

فرهنگ ایرانی-اسلامی در طول قرن ها، ارزشهای اخلاقی قابل احترامی را در جامعه بسط و ترویج داده بود که خود به تحکیم مسئولیت اجتماعی چه در حوزه فردی و چه در حوزه سازمانی(کسب و کارهای کوچک مردم)، یاری می رساند. ارزشمند و مقدس بودن مفاهیمی نظیر کار خیر، کار فی سبیل الله، برکت، وقف، صدقه، نوع دوستی، روزی رسان بودن خدا، لقمه حلال، عرق کارگر، حق الناس و ... آن چنان پشتوانه های محکمی برای عمل به مسئولیت های اجتماعی ایجاد می کرد که بدون اینکه مردمان ساکن این سرزمین با واژه یا عباراتی نظیر مسئولیت اجتماعی سازمانی یا CSR آشنا باشند، اما درعمل به آن وفادار بودند. واکاوی تاریخ این سرزمین حتما مصادیق زیادی از این تجارب را پیش روی ما خواهد گذاشت که خواهند توانست حتی در فضای کسب و کار امروز نیز الگو و سرمشق باشند. تجاربی که خیلی هایشان به صورت امثال و حکم و اشعار در یادگارهای ادبی بزرگان فرهنگ و هنر این سرزمین به یادگار باقی مانده اند.

با این مقدمه، باید توجه کرد که اگرچه با تغییرات پیش آمده در فرهنگ عمومی کسب و کار از پی جریان مدرنیزاسیون در ایران، خیلی از این باورها و ارزش ها به مانند گذشته مورد توجه نیستند، و سازمان های ایرانی در فضای امروز راه دشوار و زیادی تا رسیدن به حد مطلوب در حوزه CSR دارند، اما توجه به این ریشه های تاریخی، می تواند کمک و یاور خوبی برای تحریک این جامعه جهت تسریع در طی کردن باقیمانده مسیر و بازیابی نقش تاریخی خود شود. حتی در فضای امروزین و مدرن کسب و کار در ایران نیز هستند سازمان ها و بنگاه هایی که بدون ادعا در حال عمل به تعهدات و وظایف و مسئولیت های خود در قبال ذی نفعان شان و جامعه هستند. سازمان هایی که به واسطه نگاه ارزش مدار صاحبان شان به ارزشهای ایرانی-اسلامی مسئولیت اجتماعی، علاقه ای هم به رسانه ای کردن و تبلیغ کار خود ندارند.

شناسایی این تجارب و ترویج آنها قطعا می تواند فضای روانی مثبت تری برای فعالیت سازمان های ایرانی رقم بزند. تجاربی که شاید به مانند خیلی از نمونه های غربی شان، لازم نبوده که کارآفرین را با انگیزه های مالی و مادی و یا جایزه به وادی CSR کشاند. بلکه انگیزه های درونی نظیر رضایت خدا یا خلق الله، برای صاحبان آنها کافی بوده است.

با این حال باید این را هم مدنظر داشت که مفهوم مسئولیت اجتماعی سازمانها بسیار فراتر از کار خیریه به مفهوم سنتی آن یعنی صدقه دادن است. در این مفهوم از سازمانها انتظار می رود به وظایف و تعهدات خود در قبال جامعه و عموم ذی نفعان شان توجه کنند و به ویژه در حوزه هایی که بر جامعه اثرگذار هستند، مسئولانه عمل کنند و قدم بردارند.

خوشبختانه در دهه اخیر و به ویژه در 5 سال اخیر، مصادیقی از توجه نظام مند تر و ساخت یافته تر به حوزه مسئولیت اجتماعی در میان بنگاه های اقتصادی و سازمان ها دیده می شود. در چند سال اخیر تعداد سازمان هایی که اقدام به انتشار گزارش مسئولیت اجتماعی در ایران کرده اند از 10 مورد فراتر رفته است و حتی برخی از آنها موفق شده اند که گزارش هایی منتشر کنند که بر چارچوب های شناخته شده بین المللی نظیر GRI نیز منطبق هستند. از سوی دیگر برخی تجارب بنگاه های ایرانی در کمک به مسائل توسعه پایدار و جامعه آنقدر قابل توجه و ارزشمند هستند که می توانند حتی در سطح بین المللی نیز منعکس و ترویج شوند.

امید است که با رشد توجه ساختارمند به حوزه مسئولیت اجتماعی در میان سازمان های ایرانی، شاهد بهبود فضای کسب و کار و در نتیجه آبادانی و رشد عدالت در میهن عزیزمان باشیم.

*این مطلب برای پورتال مسئولیت اجتماعی سازمانی شهر تهران نوشته شده است: csr.tehran.ir

چند وقتی است که با برخی از همکاران در پژوهشکده سیاست گذاری دانشگاه شریف شروع به ترجمه کتابی مهم در حوزه بانکداری اجتماعی کرده ایم. عنوان لاتین این کتاب هست:

Social Banks and the Future of Sustainable Finance

کتاب «بانک های اجتماعی و آینده بانکداری پایدار» توسط یکی از محققان شناخته شده این حوزه یعنی آقای اولاف وبر در سال 2011 نگارش شده است و سعی کرده اند این مفهوم جدید در صنعت بانکداری و نیز در حوزه مسئولیت اجتماعی بانکها را تبیین کنند و در این راه از مثالهای متعدد از بانک های اجتماعی در شرق و غرب عالم بهره گرفته اند. خواننده این کتاب می تواند با مطالعه آن، دید کلی و کافی جهت آشنایی با این حوزه و نیز چالش های آینده آن کسب کند. حامی مالی انتشار این کتاب، بانک قرض الحسنه رسالت است که خود نمونه یکی از بانک های اجتماعی مطرح در خاورمیانه است. بانک های اجتماعی، بانک هایی ارزش محور هستند که به دنبال اثرگذاری مثبت اجتماعی و محیط زیستی در راستای توسعه پایدار هستند و در بهترین حالت، ماموریت شان اساسا یک ماموریت اجتماعی است و لذا دامنه فعالیت آنها فراتر از حوزه مسئولیت اجتماعی به شکل مرسوم آن می رود.

توضیح را به همین مقدار بسنده می کنم و امیدواریم که تابستان 96 بتوانیم شاهد عرضه این کتاب به بازار باشیم.

دیروز یکی از اساتید دانشکده، در قالب یک ایمیل مشورتی، از من چند سوال پرسیده بودند که مناسب دیدم برخی از سوالات و پاسخشان را در اینجا هم منتشر کنم. بدون هیچ توضیح اضافه ای، خدمت تان تقدیم می شود:

*متخصصان، نهادهای علمی و دانشگاه‌ها چگونه می توانند در نهادینه کردن مفهوم مسئولیت اجتماعی در کنار سازمان‌های مردم نهاد و بنگاه‌های اقتصادی قرار گیرند؟

در پاسخ به این سوال، من موضوع «متخصصان» را از دانشگاه ها و مراکز علمی جدا می کنم. متخصصان می توانند به عنوان مشاور مدیریت و با استفاده از متودولوژی ها و ابزارهای توسعه یافته در این حوزه، مستقیما با سازمان ها کار عملی کنند تا کمک کنند که چرخه بهبود CSR در سازمانها، به جلو حرکت کند.

اما در مورد مراکز علمی و دانشگاهی، موارد زیر به ذهن بنده می رسد:

یک) هدایت پایان نامه های تحصیلی و مقالات علمی به سمت نیازمندی های حوزه مسئولیت اجتماعی کشور

دو) ادغام تجارب و نمونه های موردی (Case) در برنامه درسی خود (از استراتژی و بازاریابی گرفته تا زنجیره تامین و منابع انسانی) و به طور کلی اصلاح برنامه درسی خود بر مبنای نیازهای توسعه پایدار و حوزه مسئولیت اجتماعی و حتی ارائه دروس و گرایش های مرتبط با مسئولیت اجتماعی.

سه) کمک به توسعه ابزارهایی جهت «پیاده سازی عملی  CSR در سازمانهای ایرانی» و ارزیابی اثربخشی ابزارهای فعلی مورد استفاده...احتمالا این موارد هم در قالب پایان نامه و یا طرح های تحقیقاتی قابل انجام است.

چهار) برگزاری کارگاه های آموزشی آزاد برای مدیران  بنگاه های اقتصادی

پنج) گفتمان سازی مباحث این حوزه از طریق گفتگوی عمومی. به این معنی که اساتید دانشگاه ها در سخنرانی های درون و برون دانشگاهی خود به ترویج این مفاهیم بپردازند.

شش) ترجمه کتب و مقالات کاربردی این حوزه و تهیه محتوای آموزشی لازم برای جامعه در تمامی سطوح.

 

*دانشگاه‌ها چگونه می‌توانند دانش و تخصص خود را در تعامل با اهداف سازمان‌های مردم نهاد قرار دهند؟

سازمانهای مردم نهاد در خط مقدم توسعه پایدار در حال فعالیت هستند. بدین معنی که از نزدیک و به شکل عملی درگیر مسائل مرتبط با آسیبهای اجتماعی و یا محیط زیستی هستند. اما از سوی دیگر دانشگاه ها و مراکز دانشگاهی به ویژه در کشور ما به طور سنتی، دارای فاصله با جامعه بوده اند و اغلب متهم به پرداختن به موضوعات نظری و به دوراز واقعیت ها یا نیازهای روز جامعه می شوند.

سازمانهای مردم نهاد می توانند کمک کنند که در شراکت مستمر با دانشگاه ها، این ارتباط و لمس واقعیات به روز جامعه، بیشتر اتفاق بیافتد. بی شک گام اول، نزدیک شدن این دو نهاد به یکدیگر است. پای فعالین سازمانهای مردم نهاد می تواند به دانشگاه ها باز شود. در قالب سخنرانی، برگزاری رویداد و نشست و ...؛

از خلال این نزدیکی، مسائل و نیازمندی های آنها مشخص می گردد.

بر مبنای تجربه فعالیت بنده با سازمانهای مردم نهاد ایرانی، یکی از مواردی که به شدت از آن رنج می برند، خلاء دانش و مبنای علمی کافی برای فعالیت های خود است. فعالین اجتماعی اغلب از نظر احساسی و عاطفی با موضوعات اجتماعی برخورد می کنند که البته بسیار ارزشمند است. اما فقدان آگاهی کافی و پشتوانه علمی مناسب سبب می شود که هم در مسیر فعالیت خود، بهره وری و اثربخشی کافی نداشته باشند و هم متهم به احساسی بودن و غیرعلمی بودن شوند و سخنان درست شان بعضا شنیده نشود و ترتیب اثر داده نشود.

دانشگاه ها با نزدیکی به سازمانهای مردم نهاد و برای مثال اجازه به برگزاری برخی نشست های مرتبط ایشان در دانشگاه، خود به خود با مسائل این حوزه آشنا خواهند شد. پایان نامه ها، برنامه آموزشی آزاد و مقالات دانشگاهی می تواند در خدمت مسائل جامعه مدنی به کار گرفته شود. برای مثال در همین حوزه مسئولیت اجتماعی، بسیاری سازمانهای ایرانی هنوز با این مفهوم آشنایی ندارند و نمی دانند چطور با بهره گیری مناسب از آن می توانند روابط برد-بردی با بنگاه های اقتصادی تعریف کنند و آنها را ترغیب به ایفای نقش در این حوزه نمایند.

همچنین سازمانهای مردم نهاد، به دلیل درگیری بیش از حد در عملیات، فرصت و یا تخصص پرداختن به پژوهش و مسائلی نظیر ارزیابی  و  همچنین تولید دانش(تبدیل دانش ضمنی به صریح) را ندارند. دانشگاه ها در این بخش نیز می توانند کمک کار ایشان باشند.

نهایتا اینکه در بسیاری نقاط دنیا، بخش قابل توجهی از خروجی آموزشی دانشگاه ها، به سازمانهای مردم نهاد ورود پیدا می کنند. یعنی دانشگاه ها با علم به اینکه برخی فارغ التحصیلان شان قرار است در آینده در یک سازمان مردم نهاد یا موسسه غیرانتفاعی فعالیت کنند، سعی می کنند نیازهای آموزشی کار در این سازمانها را نیز به فارغ التحصیلان خود آموزش دهند. متاسفانه در دانشگاه های ایرانی، مسیر کار و فعالیت در قالب یک سازمان مردم نهاد به دانشجویان به عنوان یک گزینه جدی برای بعد از تحصیل، آموزش داده نمی شود و فارغ التحصیلان می پندارند که یا بایستی در یک بنگاه اقتصادی فعالیت کنند و یا بخش دولتی و یا بیکار بمانند.

روز گذشته در پنل «حاکمیت شرکتی و مسئولیت اجتماعی» در چهاردهمین کنفرانس بین المللی مدیریت، ارائه مقاله ای داشتم که به موضوع « توجه به توسعه پایدار در آموزش مدیریت » می پرداخت.

در پنل «حاکمیت شرکتی و مسئولیت اجتماعی» تنها سه مقاله به شکل شفاهی ارائه شد که دو مقاله دیگر به بحث حاکمیت شرکتی مرتبط بودند و در واقع تنها مقاله مرتبط با مسئولیت اجتماعی سازمانها، مقاله من بود. بر خلاف انتظارم، مقالات ارائه شده به کنفرانس در حوزه مسئولیت اجتماعی بسیار کمرنگ بود و چند مقاله ای هم که در بخش پوستر پذیرفته شده بودند، غنای زیادی نداشتند. همین مسئله مهر تائیدی بود بر یافته های پژوهشی که دیروز بخشی از نتایج اش را در کنفرانس اعلام کردم. پژوهشی که هشدار می داد آموزش مدیریت در ایران نیاز به تحول اساسی دارد تا بتواند با نیازهای توسعه پایدار خود را تطبیق دهد. واقعیت این است که پژوهش و آموزش مدیریت در ایران، بر خلاف روندهای جهانی، بسیار از تحولات حوزه توسعه پایدار دور است و این جای بسی تعجب و البته نگرانی دارد. 

امروزه در دنیا این اجماع وجود دارد که دانشگاه ها نقش مهمی در جهت تربیت نسل جدیدی از مدیران و رهبران دارند که که از چالش های پیچیده رابطه جامعه و کسب و کارها آگاه باشند. ما نیاز به تربیت نسل جدیدی از رهبران و مدیران داریم که توانایی تفکر، تصمیم گیری و اقدام در پارادایم توسعه پایدار را داشته باشند و بتوانند در قبال جامعه، مسئولانه رفتار کنند. در حالی که آموزش مدیریت مسئولانه، به سمت مباحث پیشرفته تری نظیر مهارت های پایداری و شیوه های نوین یادگیری مبتنی بر مسئله رفته است، اما در کشور ما و حتی در دانشگاه های پیشرو نظیر شریف و تهران نیز خبر از آموزش مفاهیم پایه ای توسعه پایدار و مسئولیت اجتماعی نیست. ما در تحولات جهانی این حوزه نیز به شدت غایب هستیم. برای مثال در حالیکه 650 مدرسه کسب و کار از 80 کشور به معاهده PRME(اصول آموزش مدیریت مسئولانه) پیوسته اند، و حتی از کشورهای همسایه ما نظیر عمان، اردن، امارات، و عراق هم نمایندگانی در آن حضور دارند، اما هیچ کدام از دانشکده ها و مدارس مدیریت ما عضوی از این معاهده نیستند. 

دیروز در صحبتهایم به ضرورت توجه به این حوزه و انجام پژوهش های بیشتر جهت تعیین نقشه راه تحول آموزش مدیریت در ایران بر مبنای نیازهای توسعه پایدار تاکید کردم. خوشبختانه اساتید گرامی و بزرگی نظیر آقایان دکتر ابولحسن فقیهی، علینقی مشایخی، بابک علوی و منوچهر نجمی نیز موقع ارائه من در سالن حضور داشتند و هر کدام بازخورهای مناسب را جهت پروراندن ایده مقاله و دغدغه محوری آن ارائه کردند. ناگفته نماند که همواره بایستی از حمایت و همراهی آقای دکتر نجمی که استاد راهنمای بنده در دوره دکترا نیز هستند، تشکر داشته باشم.

اگر عمری باقی باشد بسیار علاقه دارم که در حوزه آموزش مسئولیت اجتماعی و آموزش توسعه پایدار وقت صرف کنم. تا ببینیم خدا چه می خواهد.

نکته: بخش پژوهشی کنفرانس، همواره در دانشگاه شریف برگزار می شود که وجهه آکادمیک آن حفظ شود. عکسی که گرفته شده توسط آقای دکتر محسن ورسه ای تهیه شده است؛ از طریق همین فضای مجازی با همدیگر آشنا شده ایم. ایشان را فرد نازنینی یافتم که در  Australian Institute of Busines مشغول هستند و قصد دارند در آینده نزدیک به ایران بازگردند و بر روی موضوع پایداری در زنجیره تامین کار کنند. اگر در بخش علمی کنفرانس مدیریت حضور پیدا می کنید، ایشان هفته آینده در آن سخنرانی دارند. برنامه را می توانید از وبسایت کنفرانس به آدرس www.irimc.com دریافت نمایید.

در مرداد امسال، مطلبی برای نشریه داخلی بانک قرض الحسنه رسالت با موضوع «بانک ها و محیط زیست» نوشتم. در این یادداشت، به این پرداختم که بانک ها چطور و از چه راه هایی می توانند به محیط زیست توجه کنند. رابطه بانک ها و محیط زیست در دنیای کنونی، ابعاد گسترده ای یافته است که می تواند مورد توجه بانک های داخل کشور ما نیز قرار بگیرد. در حقیقت، مفهوم بانکداری سبز، امروز چتر بسیار بزرگی را در بر می گیرد که بسیار فراتر از اقدامات ساده ای مانند کاهش مصرف کاغذ در بانکهاست.

برای مطالعه این مطلب، می توانید بر روی «ادامه مطلب» کلیک نمایید.

دو هفته گذشته، جامعه محیط زیست کشور، داغدار اتفاق ناگوار دیگری بود. آبگیری غیراخلاقی و یکباره سد داریان که حتی وزیر نیرو هم از آن اظهار بی اطلاعی می کرد، ما را در مقابل این چالش جدی قرار داد که چطور پدیده ای به این بزرگی می تواند رخ دهد و همزمان وزیر و معاون اش، و نمایندگان مجلس اش مخالف و بی اطلاع باشند؟ در دو ماه اخیر و پس از برگزاری نشست دانشگاه شریف، به مقدار بسیار بیشتری از گذشته در جریان اتفاقات چشمه بل و سد داریان قرار گرفته بودم و تلاشمان بر این بود که بتوانیم با دلایل علمی و مبتنی بر مولفه های توسعه پایدار، هشدارهای لازم را در این باره بدهیم و بتوانیم در این زمان کوتاه، جلوی فاجعه اجتماعی و محیط زیستی را در منطقه بگیریم که متاسفانه ناگهان غافلگیر شدیم.

اینگونه سدسازی و اینگونه بهره برداری از آن، بی گمان، تهدیدی برای پایداری کشور است. تهدیدی بزرگتر از شاید اقدامات تروریستی. در همین دوران، نامه ای برای رئیس جمهور و وزیر نیرو نوشتم و سعی کردم با زبانی متفاوت، ابعاد مختلف منفی ساخت و بهره برداری از این سد را توضیح دهم و راه کار متفاوتی را برای حل مسئله پیشنهاد کنم. نامه ای که خودم هم می دانستم بیش از اینکه بتواند موثر باشد در توقف آبگیری، شاید بتواند کمک کند آگاهی ها راجع به عواقب جدی چنین رویکردهای نسنجیده و صرفا فنی به توسعه را بالاتر ببرد.

راه درازی داریم...اما باید به سوی پایداری در توسعه حرکت کنیم.

چشمه بل، به تعبیری شهید شد. اما دلم روشن است که خون این شهید، نهال توسعه پایدار در کشور را آبیاری خواهد کرد. امیدوارم درس آموخته های این اتفاق ناگوار را بتوان به دستاوردی تبدیل کرد جهت هدایت بیشتر طرح های عمرانی کشور به سمت ملاحظات اجتماعی و محیط زیستی. چشمه بل رفت، اما باید چشمه بل های دیگر را نجات داد. هدف ما چیزی جز سربلندی و آبادانی کشورمان نیست و در این راه نباید دلسرد شد و ایستاد.

پی نوشت:

1-نامه ای که نوشته بودم را روزنامه ایران چاپ نکرد و این اثبات دیگری بود بر اینکه آزادی بیان ربطی به دولت اصلاح طلب و اصولگرا ندارد و بیشتر شعاری نمایشی جهت پیشبرد اهداف حزبی است. به دلیل نیاز به چاپ سریعتر، آن را به یکی از سایتهای محیط زیستی دادم. متن کامل اش را می توانید در ادامه مطلب و یا سایت دنیای سبزتر ببینید.

2-روزنامه شهروند در همین بین، گزارش خیلی خوبی چاپ کرد که ابعاد مشکوک این ماجرا و آشفتگی در نظام تصمیم گیری کشور را به خوبی عیان می کند. آن را اینجا می توانید بخوانید.

در شماره ششم از نشریه پایتخت که در آذرماه به چاپ رسید، مطلبی راجع به بانک تریودوس هلند نوشته بودم. بخشهایی از آن را در ادامه می توانید ببینید و مطلب کامل را نیز از این لینک می توانید دریافت نمایید:

"

...

بانک تریودوس، یکی از انواع بانک های اجتماعی است.  بانک های اجتماعی، اشکال پیشرفته ای از بانک ها هستند که در کشورهای مختلف دنیا، از شرق آسیا گرفته تا آفریقا، اروپا و آمریکا، می ­توان نمونه هایی از آنها را مشاهده کرد. بانک اجتماعی به زبانی ساده، بانکی است که «ارزش محور» اداره می شود و به دنبال یک اثرگذاری اجتماعی در عرصه خدمات مالی است. این یادداشت به معرفی یکی از نمونه های این بانک ها می پردازد که سال گذشته جایزه توسعه پایدار را نیز از نشریه فایننشیال تایمز دریافت کرده است.

بانک Triodos، تنها به تامین مالی شرکت ها، موسسات و پروژه­ هایی می­پردازد که ارزش افزوده فرهنگی دارند، به جامعه نفع می ­رسانند و یا به محیط زیست کمک می­کنند. پشتوانه مالی بانک برای این کار، سپرده­ گذاران و یا سرمایه گذارانی است که می­ خواهند به ترویج مسئولیت اجتماعی شرکت­ ها بپردازند و یا دغدغه دست یابی به توسعه پایدار جوامع خود را دارند. ماموریت بانک تریودوس، مطلقا اجتماعی است و قصد دارد که به ساختن جامعه ای کمک کند که به تعبیر بنیان گذاران اش، در آن کیفیت زندگی انسان ها ارتقا پیدا می­ کند و در عین حال کرامت انسانی در مرکز توجهات رشد قرار دارد. این بانک همچنین به دنبال توانمندسازی اشخاص، نهادها و کسب وکارها در جهتی است که بتوانند به شکل آگاهانه ­تری به محیط زیست و انسانها نفع برسانند و در جهت توسعه پایدار گام بردارند؛ تریودوس این را از طریق ارائه خدمات و محصولات مالی مسئولانه و در عین حال با کیفیت بالا به مشتریان‌اش تحقق می بخشد.